آنچه خواهیم خواند
ماتریس BCG (ماتریس بوستون) چیست؟
امروز میخواهم یکی از جالب ترین ماتریس های رشته مدیریت را با زبانی ساده برایتان بازگو کنم. ماتریس گروه بوستون! با خواندن این مقاله به حقایقی پی می بریم که این امکان را به ما می دهد بهترین استراتژی را برای تجزیه و تحلیل محصولاتمان در بازار به کار بگیریم. امیدوارم خواندن این مقاله برایتان مفید باشد.
اصطلاح گاو شیرده در کسب و کار!
اصطلاح سگ در کسب و کار!
چه استراتژی ای را برای رشد کسب و کارم به کار بگیرم؟
چگونه میتوانم آینده کسب و کارم را پیش بینی کنم؟
کالای من چه جایگاهی در بازار دارد؟
برند های جهانی از چه ابزاری برای تجزیه و تحلیل محصولاتشان استفاده میکنند؟
محدودیت های موجود در ماتریس گروه بوستون چیست؟
آن چه از پیش روی شما می گذرد در مورد " ماتریس BCG (ماتریس بوستون) چیست؟ " است، ما در فروشگاه اینترنتی ناوان امیدواریم راهنمای خوبی برای تمام مشتریان باشیم که، قصد دارند از فروشگاه ناوان خرید کنند.
ماتریس BCG چیست؟
ستاره ها، علامت سوال، گاو های شیرده، و سگ ها! ممکن است با دیدن این کلمات در مقاله ای که در مورد کسب و کار است کمی تعجب کنید. اما باید بدانید که این ماتریس ابزاری بسیار مهم در طیف وسیعی از برند های جهانی مثل نایک می باشد. گروه مشاوره بوستون به عنوان یک رهبر فکری در دنیای مشاوره مدیریت مشهور است. به همین دلیل نام این ماتریس را به ماتریس گروه بوستون نیز میشناسیم. این ابزار که اولین بار در دهه 1970 توسط بروس هندرسون، معرفی شد، تا به امروز ادامه داشته است.
تعریف اصطلاحات ماتریس BCG:
ماتریس BCG برای کمک به شرکت ها در تجزیه و تحلیل سبد محصولاتشان با دسته بندی آنها به چهار دسته مجزا بر اساس سهم بازار و نرخ رشد نسبت به بزرگترین رقبای خود استفاده می شود و در اغلب مواقع بسیار مفید واقع شده است. این چهار دسته عبارتند از: گاو شیر ده، سگ، علامت سوال و ستاره. رشد بازار به عنوان نمایشی از جذابیت صنعت در نظر گرفته می شود در حالی که نرخ رشد نشان دهنده مزیت رقابتی یک محصول است. نگاه کردن به جایی که محصولات شرکت بر روی این ماتریس قرار می‌گیرند به شرکت‌ها کمک می‌کند به صورت بصری ببینند که کدام یک در حال مبارزه یا پیشرفت هستند. با این اطلاعات، شرکت‌ها می‌توانند تصمیمات استراتژیک بهتری در مورد محل سرمایه‌گذاری تلاش‌های خود و اینکه کدام محصولات باید تعطیل یا واگذار شوند، اتخاذ کنند. در نهایت، ماتریس سهم رشد BCG می تواند راهی برای تقویت سودآوری یک شرکت استفاده شود.
گاوهای شیر ده
: گاو های شیر ده یا گاوهای نقدی محصولاتی هستند که سهم بالایی در بازار یک صنعت دارند. این محصولات جدا از تولید و مصرف انبوهی که دارند تولید کننده پول هستند. از آنجا که آنها در بازارهای بالغ تری هستند، گاوهای شیر ده"خسته کننده " هم نامیده می شوند. در حالی که "خسته کننده" هستند، آنها به دلیل توانایی های بالای خود در تولید پول با ارزش هستند. با توجه به اینکه زمان، سرمایه و تلاش اضافی در یک صنعت با رشد کم نتیجه چندانی نخواهد داشت، باید با کمترین سرمایه ممکن به "دوشش" ادامه دهند.
سگ ها
سگ ها در ماتریس BCG کمترین مطلوبیت را دارند و واحدهای تجاری با سهم بازار پایین در یک صنعت بالغ و کم رشد هستند. به نظر می‌رسد که این محصولات آینده کمی با شرکت دارند و معمولاً یا از بین می‌روند یا پول نقد بسیار کمی تولید میکنند یا حتی جریان نقدی شرکت را کاهش می‌دهند. اگرچه این محصولات شغل کارکنان را فراهم می کند و احتمالاً منجر به هم افزایی درآمد یا هزینه می شود، هزینه فرصت استفاده از منابع برای سایر محصولات مطلوب بسیار زیاد است. بنابراین سگ ها باید هرچه زود تر واگذار شده و به شرکت دیگری فروخته شوند.
علامت سوال
علامت سوال واحدهای تجاری هستند که با سهم بازار پایین در بازاری با رشد بالا فعالیت می کنند. این محصولات در ابتدا جریان نقدی شرکت را کاهش می دهند زیرا برای رشد به سرمایه گذاری سنگین نیاز دارند. اگر واحد عملکرد خوبی داشته باشد، علامت‌های سوال فرصتی برای تبدیل شدن به ستاره و در نهایت تبدیل به گاوهای نقدی پس از کاهش رشد صنعت را دارند. اگر محصول نتواند کشش را به دست آورد، علامت سوال به سگ تبدیل می شود. علامت های سوال باید به طور کامل و با دقت تجزیه و تحلیل شوند تا مشخص شود که آیا ارزش سرمایه گذاری لازم برای رشد سهم بازار را دارند یا خیر.
ستاره ها
ستاره ها واحدهای تجاری با سهم بازار بالا و صنعت با رشد بالا هستند. آنها یک جایگاه یا بازار را رهبری می کنند و به دلیل مزیت های رقابتی غالب یا زمان بندی تصادفی، ویژگی های انحصاری دارند. همانطور که ستاره ها به شکوفایی خود ادامه می دهند، سرمایه گذاری اضافی پول نقد اضافی ایجاد می کند و ستاره ها را محصولات بسیار ارزشمندی برای یک شرکت می کند. امید این است که در نهایت با کاهش نرخ رشد صنعت، ستارگان تبدیل به گاوهای نقدی شوند.
مثالی از ماتریس BCG یا ماتریس بوستون
در ادامه مثالی خواهیم خواند تا ماتریس BCG را بهتر درک کنید:
شرکت اپل را تصور کنید؛ یکی از شناخته شده ترین شرکت های تولید محصولات مصرفی در جهان، اپل است. این شرکت دارای چندین خط تولید است که میتوان آنها را در دسته‌های مختلف در ماتریس BCG دسته‌بندی کرد. در اینجا یک نمونه از نحوه دسته بندی برخی از محصولات اپل با استفاده از ماتریس آورده شده است:
گاو شیر ده: لپ‌تاپ های اپل که زمانی محصولی نوآورانه بود، اما دیگر در یک صنعت در حال رشد نیستند، اما سود سالمی برای این شرکت ایجاد میکنند.
سگ: آی‌پادهای اپل که اکنون توسط آیفون‌هایش آدم‌خوار شده‌اند و دیگر نباید سرمایه‌گذاری سنگین بیشتری روی آن صورت بگیرد.
علامت سوال: ایرپادهای اپل به سرعت در حال رشد هستند اما هنوز بر بازار تسلط پیدا نکرده اند.
ستاره: آیفون های اپل هرروز سودهای مازاد تولید می کنند و این شرکت بر بازار رو به رشد گوشی های هوشمند تسلط دارد.
محدودیت های ماتریس BCG
همانطور که در مثال اپل خواندیم ماتریس BCG در بالا کاربردهای خاصی دارد، اما محدودیت هایی نیز دارد. اگرچه زمانی ماتریس BCG به طور گسترده مورد استفاده قرار می گرفت، اما محبوبیت این ابزار به دلیل محدودیت های آن کمرنگ شده است. این موارد عبارتند از:
فقدان بعد سودآوری: برخی از محصولات ممکن است بسیار سودآور باشند اما هم با سهم بازار پایین و هم در یک صنعت در حال رشد آهسته باشند. این محصولات به عنوان سگ دسته بندی می شوند، اما اگر در ایجاد سود بسیار کارآمد هستند، لزوماً نباید با دید بدی به آنها نگاه کرد.
خیلی ساده هستند: بازار در این مدل به وضوح تعریف نشده است. محصول با رشد سریع یک شرکت می تواند بر یک جایگاه کوچک و با رشد بالا تسلط داشته باشد اما سهم بازار بسیار کمی در صنعت کلی داشته باشد. در چنین حالتی، تعریف بازار محصول را به عنوان ستاره یا علامت سوال دسته بندی می کند.
کل کسب و کار را به خوبی نشان نمی دهد: ماتریس رشد BCG واحدهای تجاری را به منظور ارزیابی هر یک به طور مستقل از هم جدا می کند. با این حال، واضح است که کسب و کارها چگونه کار می کنند. گاهی اوقات، یک سگ ممکن است به شرکت ها کمک کند تا کسب درآمد کنند.
نتیجه گیری
آگاهی از ماتریس BCG خوب است و مثال‌های ماتریس BCG می‌توانند در موقعیت‌های خاص مفید باشند. ماتریس سهم رشد BCG می تواند برای تجزیه و تحلیل شرکت ها یا محصولات بر اساس سهم بازار و نرخ رشد آنها نسبت به بزرگترین رقبای آنها استفاده شوند. با استفاده از این ابزار میتوان چشم اندازی از محصول را به دست آورد. اما به دلیل محدودیت‌های موجود در ماتریس سهم رشد BCG، ما در حال حاضر یک الگوی ماتریس BCG ارائه نمی‌دهیم. الگوهای ماتریس BCG در جاهای دیگر به صورت آنلاین در دسترس هستند. ما احساس کردیم که برای ایجاد تصویری دقیق، تحلیل عمیق‌تری نسبت به آنچه که ماتریس سهم رشد BCG ارائه می‌کند، مورد نیاز است. اخیرا استفاده از آن به دلیل محدودیت های ذاتی کاهش یافته است. اما باز هم با در نظر گرفتن محدودیت ها، می تواند مفید باشد.
